Met het nieuwe systeem gaat het aantal ledigingen van 26 (om de week) naar 16 per jaar. Hier heeft de raad vorig jaar voor gekozen om zo huishoudens te stimuleren het aantal kilo’s restafval te verlagen. In omliggende gemeenten werkt dit succesvol. De woonlasten lopen bovendien op als gevolg van hogere kosten van afvalverwerking. ,,Grondstoffenprijzen staan onder druk en ook dit jaar is afvalverwerking duurder geworden. Het nieuwe systeem kent een vast en variabel tarief. Minder ledigen betekent minder betalen en dus heb je zelf meer invloed op je eindafrekening’’, aldus VVD-fractievoorzitter Menno Doppenberg.
Machines scheiden beter dan mensen
Discussiepunt is de scheiding van PMD-afval (plastic, metaal
en drankkarton). CDA en Harderwijk Anders willen dat inwoners dit zelf vooraf
kunnen doen door PMD naar containers in de wijk te brengen, maar VVD,
ChristenUnie, D66 en SGP hebben voorkeur voor na-scheiding door machines.
Doppenberg: ,,In Harderwijk wordt GFT (groente, fruit tuinafval) en glas en
papier al vooraf gescheiden. Maar vooraf PMD scheiden is niet effectief omdat
je om twee redenen duurder uit bent. Er moet een infrastructuur voor worden
opgezet: dit geeft extra kosten doordat ondergrondse containers leeggemaakt en
schoongemaakt moeten worden. Daarnaast merken veel gemeentes nu dat vooraf PMD
scheiden een veel lager rendement van bruikbare grondstoffen geeft, omdat veel inwoners
PMD onbewust niet goed scheiden. Als PMD-afval voor meer dan 15% vervuild is,
kan het niet meer gerecycled worden en gaat het rechtstreeks de
verbrandingsoven in. Gevolg is een lagere opbrengst van hergebruik en een hoger
vast tarief voor de afvalstoffenheffing. Minder duurzaam en financieel
onaantrekkelijk.’’
De vier partijen vinden dat dit werk beter door machines kan worden gedaan. ,,Door innovatie kunnen machines beter plastic afval scheiden dan mensen. Inwoners gaan in dat geval ook minder vaak de container aan de weg zetten. Dit betekent minder variabele opbrengsten- zo’n 52 euro per huishouden, 1 miljoen euro op jaarbasis totaal, die de afvalverwerking zeker gaat doorberekenen. Deze cijfers heeft het college gegeven na vragen van CDA en Harderwijk Anders. De variabele opbrengst wordt zo laag dat het vaste tarief wel omhoog moet om afvalverwerking betaalbaar te houden. Vooraf PMD scheiden betekent dat je per huishouden gemiddeld 11,62 euro per jaarextra kwijt bent. Bovendien worden mensen zo niet ontzorgd maar het onnodig moeilijk gemaakt om van hun afval af te komen.’’
De afgelopen jaren heeft de raad al geld vrijgemaakt om woonlasten niet verder te laten stijgen, want inwoners hebben niet gemerkt dat afvalverwerking op zich al duurder is geworden. Voordat er een structurele oplossing is wil VVD, CU, D66 en SGP voorstellen 165.000 euro vrij te maken om de woonlasten te dempen. Deze zouden zo maximaal 3% stijgen (circa 19,- euro) in 2022 op jaarbasis. Dit zou anders 4,3% zijn, aangezien we geen invloed hebben op duurdere afvalverwerking. In verhouding met andere gemeenten hebben wij in Harderwijk en Hierden lage woonlasten maar we willen in een tijd waarin alles al zo snel duurder is geworden, de woonlasten dempen waar kan.’’
Voor een structurele oplossing in de toekomst willen D66,
VVD en CU al in 2024 naar kilobeprijzing onder het motto ‘de vervuiler
betaalt’. ,,Dan betaal je naar wat je als huishouden weggooit en hebt zo optimaal
invloed op de eindafrekening. Dat is het meest eerlijk omdat het lichte gewicht
van PMD nauwelijks meetelt, maar ook duurzaam.’’ Aldus Thijs Melkert van D66.